สจฺเจนาลิกวาทินํ "พึงชนะคนพูดปดด้วยคำจริง" | กระทู้ธรรมชั้นตรี ระดับอุดม | สุภาษิตที่ ๑๕

อ่านบาลีว่า:
สัด-เจ-นา-ลิ-กะ-วา-ทิ-นัง

อ่านแนวนำมาเขียนอธิบาย

---

สจฺเจนาลิกวาทินํ
พึงชนะคนพูดปด ด้วยคำจริง

คำว่า การพูดปด คือ การพูดไม่จริงหรือการพูดโกหก จัดเป็นวจีทุจริต เป็นความชั่วทางวาจา คนที่พูดปดจึงเป็นคนที่ไม่น่าคบค้าสมาคม เพราะเป็นบุคคลที่เชื่อถือไม่ได้

คนที่พูดปดได้ ย่อมสามารถทำความชั่วอย่างอื่นได้ทุกอย่าง คนมักพูดปด จึงเป็นบุคคลประเภทหนึ่งที่ไม่ควรคบหาสมาคมเป็นอย่างยิ่ง เพราะคนที่พูดปดมักจะสร้างความเสียหาย ให้แก่ตนเองและบุคคลอื่นอยู่เสมอ เช่น เขาอาจจะไปหลอกเอาของคนอื่นบ้าง สร้างเรื่องให้คนอื่นทะเลาะเบาะแว้งกันบ้าง สร้างความพินาศอย่างอื่นบ้าง ด้วยการพูดโกหก เขาย่อมเป็นคนที่สังคมรังเกียจ

การที่จะเอาชนะคนมักพูดโกหก พระพุทธเจ้าทรงสอนว่า ให้ชนะด้วยการพูดความจริง ทำให้เขาได้เห็นผลดีของการพูดความจริง และเห็นโทษของการพูดคำเท็จ จะทำให้เขากลับมายินดีในการพูดคำจริงได้

หรืออีกนัยหนึ่งก็คือ การเอาความจริงเข้าสู้ เช่น หากมีคนกล่าวตู่ด้วยคำไม่จริง ใส่ร้ายป้ายสีด้วยเรื่องไม่จริง เราต้องเอาความจริงเข้าสู้ หาพยานหลักฐานมาทำความจริงให้ปรากฏ เอาชนะคนพูดปดด้วยความจริง

สุภาษิตมาใน:
ขุททกนิกาย ธรรมบท, ขุททกนิกาย ชาดก ทุกนิบาต
ตัวย่อสุภาษิต:
(ขุ.ธ. ๒๕/๔๕, ขุ.ชา.ทุก. ๒๗/๕๐)

ตัวอย่างการเขียนเรียงความแก้กระทู้ธรรมบทนี้